مرکز پژوهشی مهندسی دریا دانشگاه صنعتی شریف

حوضچه کشش (Towing Tank)

تونل کاویتاسیون
(Cavitation Tunnel)​​​​​​​

سامانه تست هیدرواستاتیک
(Hydrostatic Tests)​​​​​​​

​خدمات و تجهیزات در یک نگاه

مهندسی دریا یکی از حوزه‌های راهبردی و پیشرو در جهان است که با توجه به مرزهای آبی گسترده ایران در شمال و جنوب، نقشی اساسی در توسعه پایدار، حمل‌ونقل دریایی و صنایع فراساحل کشور دارد. این رشته به طراحی و توسعه شناورها، سازه‌های دریایی و زیرساخت‌های بندری می‌پردازد؛ با بهره‌گیری از فناوری‌های نوینی همچون ربات‌های زیرآبی (ROV/AUV)، شناورهای بدون‌سرنشین (USV/MASS)، سامانه‌های هوشمند ناوبری، انرژی‌های پاک دریایی و مواد پیشرفته مقاوم به خوردگی، به یکی از جذاب‌ترین و آینده‌دارترین گرایش‌های مهندسی تبدیل شده است. به‌کارگیری این فناوری‌ها در سواحل ایران، زمینه‌ساز ارتقای صنعت دریایی، افزایش ایمنی و حفاظت از محیط زیست خواهد شد.
در همین راستا و در پاسخ به نیاز روزافزون کشور به توسعه دانش و فناوری‌های دریایی، مرکز پژوهشی مهندسی دریا دانشگاه شریف در اواخر دهه هفتاد تأسیس شد. این مرکز با فراهم‌سازی زیرساخت‌ها، تجهیزات تخصصی و محیط پژوهشی پیشرفته، شرایطی ایجاد کرده است تا متخصصان و پژوهشگران این حوزه بتوانند گام‌های مؤثری در پیشرفت علمی، توسعه فناوری و ارتقای جایگاه مهندسی دریا در ایران بردارند.​​​​​​​

​تونل کاویتاسیون

تونل کاویتاسیون یکی از مهم‌ترین و تخصصی‌ترین تجهیز در حوزه مهندسی دریا است؛ که برای بررسی عملکرد پروانه‌ها و زیر سطحی در شرایط جریان واقعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تونل با ایجاد جریان کنترل‌شده و قابلیت تنظیم فشار امکان شبیه‌سازی پدیده کاویتاسیون را در مقیاس مدل فراهم می‌کند؛ پدیده‌ای که نقش تعیین‌کننده‌ای در راندمان، لرزش، نویز و دوام پروانه‌ها و سازه‌های دریایی دارد.​​​​​​​
در این آزمایشگاه، پژوهشگران می‌توانند با استفاده از سنسورها، دینامومتر و تصویربرداری با سرعت بالا، رفتار پروانه و تغییرات فشار و جریان را به‌صورت دقیق مشاهده و اندازه‌گیری کنند. تونل کاویتاسیون ابزار حیاتی برای بهینه‌سازی طراحی پروانه، کاهش کاویتاسیون و افزایش کارایی سامانه‌های پیشرانش در شناورها است و نقش مهمی در ارتقای فناوری‌های دریایی و صنایع مرتبط ایفا می‌کند.

​سامانه تست هیدرواستاتیک

دستگاه تست هیدرواستاتیک یکی از تجهیزات کلیدی در حوزه مهندسی دریا است که برای بررسی رفتار شناورها در شرایط مختلف تعادل و پایداری به‌کار می‌رود. این دستگاه با امکان ایجاد تغییرات کنترل‌شده، مرکز ثقل، توزیع جرم و زوایای مختلف، به پژوهشگران و مهندسان اجازه می‌دهد تا پارامترهایی مانند پایداری اولیه و ثانویه، منحنی‌های تعادل، تعادل هیدرواستاتیکی، مرکزشناوری، پاسخ سازه به نیروهای استاتیکی و دیگر پارامترهای هیدرواستاتیکی را با دقت بالا اندازه‌گیری و تحلیل کنند.​​​​​​​

حوضچه کشش

حوضچه کشش (Towing Tank) یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های تحقیقاتی در حوزه مهندسی دریا است که امکان انجام آزمون‌های دقیق هیدرودینامیکی روی مدل‌های مقیاس‌شده را فراهم می‌کند. این مجموعه شامل یک استخر ۲۵ متری با مقطع مستطیلی و سطح کاملاً باز است که در دو سوی آن، واگن یدک‌کش (Towing Carriage) با دقت و پایداری بالا روی ریل‌ها حرکت می‌کند. این واگن می‌تواند مدل را بکشد یا حرکت مدل‌های خودران را دنبال کند و هم‌زمان با بهره‌گیری از سامانه‌های اندازه‌گیری، رایانه‌های کنترل‌گر و تجهیزات دقیق سنجش، پارامترهایی مانند سرعت، نیروی تراست، گشتاور پروانه و سایر مؤلفه‌های دینامیکی جریان و حرکت را ثبت، تحلیل و کنترل نماید.​​​​​​​

کارگاه ساخت مدل

کارگاه ساخت مدل یکی از زیرساخت‌های اساسی در مراکز پژوهش مهندسی دریا است؛ که وظیفه طراحی، ساخت و آماده‌سازی مدل‌های مقیاس‌شده شناورها، سازه‌های دریایی و تجهیزات آزمایشگاهی را بر عهده دارد. در این کارگاه، مدل‌ها با استفاده از ماشین‌آلات دقیق، ابزارهای تخصصی و مواد مهندسی‌شده مانند چوب، فوم، فلز، رزین و کامپوزیت به گونه‌ای ساخته می‌شوند که ویژگی‌های هندسی و فیزیکی نمونه واقعی را با بیشترین دقت ممکن بازتولید کنند.​​​​​​​

موج ساز

موج‌ساز دستگاهی تخصصی است که برای تولید و کنترل انواع موج‌های منظم و نامنظم در آزمایشگاه‌ها و مراکز پژوهش دریایی به‌کار می‌رود. این سامانه با ایجاد موج‌هایی با ارتفاع، دوره و شکل قابل تنظیم، امکان بررسی دقیق رفتار سازه‌های ساحلی، شناورها، سکوها و تجهیزات دریایی را در شرایط شبیه‌سازی‌شده فراهم می‌کند. در همین راستا و به‌منظور پاسخ به نیازهای پژوهشی کشور، سامانه موج ساز نیز در دانشگاه صنعتی شریف طراحی و ساخته شد تا بستر لازم برای انجام آزمون‌های دقیق هیدرودینامیکی  را برای پژوهشگران فراهم سازد.​​​​​​​